UYKUYU KOLAYLAŞTIRAN SAĞLIK TAKVİYELERİ

Uykuyu Kolaylaştıran Sağlık Takviyeleri

Sağlıklı uyku genellikle iyi uyku alışkanlıkları başlar. Uyku düzenini sağlamak ve her sabah yenilenmiş olarak uyanmak için uykuyu kolaylaştırıcı takviyeler kullanılabilir. Uyku sağlığını korumaya yardımcı olan maddelerden başlıcaları, melatonin, triptofan, B6 vitamini, kediotu, melissa officinalis, şerbetçiotu, passiflora, safran, sarı kantaron, papatya ve biberiyedir.

MELATONİN

Melatonin güçlü bir antioksidandır ve serbest radikallerin detoksifikasyonu ve antioksidan eylemler, kemik oluşumu ve kemiklerin korunması, cinsel işlevlerin ve üreme fonksiyonlarının sağlıklı sürdürülmesi, kardiyovasküler işlevler, bağışıklık sistemi veya kilo kontrolüne olumlu etkileri vardır. Ayrıca beyin fonksiyonları, gastrointestinal sistem, ruh sağlığı ve kanseri önleme açısından koruyucu ve tedavi edici etkileri olduğu bilinmektedir.

Melatonin epifiz bezi tarafından üretilir ve yalnızca geceleri salgılanır. Uyku, hipotalamusun suprakiazmatik çekirdek adı verilen küçük bir bölgesinden kaynaklanan sirkadiyen ritim kontrolü ile nörolojik olarak üretilir ve sürdürülür. Bu bölge, optik sinirlere yakın bir yerde bulunur ve ortam ışığından ipuçları alır, ardından günlük ışık düzenleriyle ilgili bilgileri epifiz bezine iletir. Epifiz bezi, daha yüksek salgılama ile sirkadiyen bir tarzda melatonin salgılar. Melatonin, uykuya dalınması için gereken süreyi azaltıp toplam uyku süresini artırarak uyku kalitesini yükseltir.

Melatonin takviyesi vücut tarafından çok iyi tolere edilir ve belirgin kısa veya uzun vadeli olumsuz etkileri yoktur. Melatoninin sirkadiyen ritmi senkronize ettiği ve uykunun başlangıcını, süresini ve kalitesini iyileştirdiği bilinmektedir. Ayrıca melatoninin, uyku fonksiyonları, sirkadiyen ritim, uyku bozuklukları ve uyku ile ilişkili solunum bozuklukları üzerinde düzenleyici ve tedavi edici çeşitli terapötik işlevleri vardır. Bu nedenle melatonin, uyku bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında önemli ölçüde daha az yan etki ile alternatif ve güçlü bir tedavi sunar.

Melatoninin olumlu etkileri uyku ile sınırlı değildir, sağlığa aşağıda sıralanan birçok yararı vardır:

·       Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.

·       Vücudun günlük ritmi ile melatonin hormonu arasındaki bağlantı dolayısıyla mevsim geçişleri ile birlikte ortaya çıkan mevsimsel depresyonun tedavisine destek olur.

·       Hücresel olarak büyüme ve gelişimi uyarıcı etki gösteren büyüme hormonunun düzeylerini arttırmaya yardım eder.

·       Güçlü antioksidan özelliği sayesinde göz yapılarını hücresel hasara karşı koruyarak görme sağlığını olumlu yönde etkiler.

·       Mide asit sentezini engelleyici özelliği, reflü hastalığının belirtilerini azaltıcı etki yapabilir.

·       Vücutta bulunan yağ hücrelerini düzenleyerek dengede tutmaya yardımcı olur.

·       Vücuttaki iltihaplanmayı azaltmaya katkı sağlar.

·       Bağışıklık sistemini güçlendirmeye destek olur.

TRİPTOFAN

Proteinin sentezlenmesine yardımcı bir amino asit olan triptofan, insan davranışlarını ve ruh halini pozitif yönde etkileyen önemli işlevlere sahiptir. Triptofanın ağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uyku bozukluklarını azaltmaya ve tedavi etmeye, melatoninin etkilerini arttırmaya yardımcı olur.

·       Sinir hücrelerinin işlevlerini daha verimli bir hale getirerek depresyon ve anksiyete riskini azaltmaya, duygu durumunu düzenlemeye, mevsimsel duygu ve davranış bozukluklarını gidermeye katkı sağlar.

·       Sigara ve alkol gibi maddeleri bırakırken ortaya çıkan kaygı bozukluklarını gidermeye destek olur.

·       Kadınlarda adet öncesi ve adet döneminde oluşan rahatsızlıkları azalmaya yardım eder.

·       Hafıza ve odaklanma becerilerini güçlendirmeye katkıda bulunur.

·       Triptofan ve B6 vitamininin melatonin ile birlikte kullanılması gece uyanmalarının azaltılmasına yardımcı olur.

B6 VİTAMİNİ

B6 vitamininin (piridoksin) uyku işlevleri, hormonal sistem, bilişsel sistem, sinir sistemi, bağışıklık sistemi ve kan üretimi gibi birçok alanda görevleri olduğu bilinmektedir. B6 vitamini, insan vücudunda çok önemli biyolojik reaksiyonların gerçekleşmesi için gerekli olan bir mikrobesin öğesidir. Beyin fonksiyonları üzerinde önemli etkileri bulunan B6 vitamini, sinirsel iletimi sağlayan nörotransmiterlerin üretimi için gereklidir. B6 vitamininin sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uyku bozukluklarını azaltmaya ve tedavi etmeye, melatoninin etkilerini artırmaya yardımcı olur.

·       Beyin ve sinir sisteminin sağlığını korumaya, ruh halini iyileştirerek depresyon riskini azaltmaya yardım eder.

·       Hemoglobin üretimine yardımcı olarak kansızlık (anemi) gelişimini önlemeye destek olur.

·       Kadınlarda adet öncesi ve adet döneminde oluşan rahatsızlıkları azalmaya katkı sağlar.

·       Damar sağlığını koruyarak kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma sağlar.

·       Göz sağlığının korumaya destek olur.

·       Kanserden korunmaya katkıda bulunur.

KEDİOTU

Kediotu (valeriana officinalis) geleneksel tıpta binlerce yıldır kullanılan şifalı bir bitkidir. Çiçekleri parfüm yapımında kullanılırken kökleri rahatlatan ve uyku verici bir etkiye sahiptir. Kediotunun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uykusuzluk sorunu olan kişilerin daha rahat uyumasına yardımcı olur.

·       Kediotu iyi bir kas gevşetici olarak bilinir. Bu özelliğiyle adet ağrılarının ve şiddetli uterus kasılmalarının azalmasını sağlamaktadır. Ayrıca rahatlatıcı etkisi sayesinde adet öncesi sendromun yarattığı duygusal ve davranışsal dengesizliklere de iyi gelebilir.

·       Rahatlamaya yardımcı olur. Araştırmalar, kediotu kökünün stresli durumlarda ortaya çıkan anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.

·       Ağrıyı hafifletebilir. Kediotu sinir sistemi üzerinde doğal bir ağrı kesici etkisi yaratabilir.

PASSİFLORA

Rahatlatıcı ve gevşetici etkisiyle tanınan passiflora (çarkıfelek çiçeği) uykusuzluğun ve kaygının giderilmesine doğal yollardan yardımcı olabilir. Passiflora, uyku bozukluğu tedavisinde kullanılan geleneksel bir bitkisel yatıştırıcı, anksiyolitik ve popüler bir uyku yardımcısı olarak bilinir. Passifloranın sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uykunun düzenlenmesine yardımcı olur.

·       Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.

·       Stresin azaltılmasına ve kaygının ortadan kaldırılmasına destek olur.

·       Kan basıncını dengeleyerek kalp hastalıklarının önlenmesine yardım eder.

·       Ağrının hafifletilmesine katkıda bulunur.

·       Dikkat dağınıklığının giderilmesine destek olur.

OĞULOTU

Güzel bir kokuya sahip olan oğulotu (melissa officinalis), insana dinginlik, hafiflik ve rahatlama hissi verir. Halk arasında bal bitkisi, mavi balsam, nane balsamı, acemotu, tatlı balsam ve limon otu olarak da bilinir. Oğulotunun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uyku düzeninin oluşmasına yardım eder.

·       Adet ağrısını ve adet öncesi sendromu hafifletmeye yardımcı olur.

·       Stresi ve kaygıyı azaltmaya katkı sağlar.

·       Beynin fonksiyonlarını artırarak hafızayı güçlendirmeye destek olur.

ŞERBETÇİOTU

Bağışıklığı güçlendiren şerbetçiotu (humulus lupulus) antiseptik, antioksidan, iltihap önleyici ve vücudu rahatlatma özelliklerine sahiptir. Şerbetçiotunun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uykusuzluk sorununun giderilmesine yardımcı olur.

·       Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.

·       Sinir sistemini düzenleyerek stresin ve gerginliğin azaltılmasına destek olur.

·       Sindirim sisteminin düzenlenmesine ve mide ağrılarının azaltılmasına yardım eder.

SAFRAN

Safran (crocus sativus), uyku kalitesini arttırmaya, libidoyu yükseltmeye, ruh halini iyileştirmeye ve hafızayı güçlendirmeye yardımcı olan değerli bir bitkidir. Gün ışığı baharatı olarak da bilinen safran, hem güzel tadı ve kokusu hem de sağlığa katkıları nedeniyle tüm dünyada yaygın olarak kullanılır. Safranın sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uyku kalitesinde artışa ve daha kolay uykuya dalmaya yardımcı olur.

·       Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.

·       Sinir sistemini düzenlemeye, beyin sağlığını korumaya, depresyon ve anksiyete tedavisine doğal yollardan destek olur.

·       Afrodizyak etkisiyle libidoyu yükseltmeye yardım eder.

·       Güçlü bir antioksidan kaynağı olarak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur.

SARI KANTARON

Sarı kantaron (hypericum perforatum), binbirdelikotu, kılıçotu, kanotu, yaraotu, kuzukıran olarak da bilinir. Uykuya dalmayı kolaylaştıran sarı kantaronun sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Doğal antidepresan etkisiyle sinirleri yatıştırmaya yardımcı olabilir ve bu özelliği sayesinde stres kaynaklı uykusuzluğun, kaygı, korku gibi hislerin azalmasını sağlayabilir.

·       Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.

·       Mutluluk hormonlarının salgılanmasını destekleyerek depresyon ve anksiyete gibi olumsuz ve ciddi ruhsal sorunlardan kurtulmaya yardımcı olur.

·       Kanserli hücrelerin büyüyüp çoğalmasını engellemeye destek olur.

PAPATYA

Rahatlatıcı ve uykuyu düzenini sağlayıcı, iltihap giderici, antioksidan ve yara iyileştirici özellikleri ile bilinen papatya yüzyıllardır sağlık için kullanılan bir bitkidir. Papatyanın sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Yatıştırıcı ve kas gevşetici etkisi nedeniyle rahat uyumaya ve uyku kalitesinin arttırılmasına katkı sağlar.

·       Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına destek olur.

·       Anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olur.

·       Antioksidan kapasitesi sayesinde hücreleri zararlı etkileri olan radikallere karşı korumaya yardım eder.

·       İçeriğindeki biyoaktif bileşikler sayesinde farklı bakteri, mantar ve virüs türlerine karşı koruyucu olabilir.

·       Anti-mikrobiyal ve iltihap giderici etkileri sayesinde soğuk algınlığı, nezle ve boğaz ağrısı gibi hastalıkların tedavisine katkıda bulunur.

·       Pıhtılaşmayı önleyici, tansiyon ve kolesterol değerlerini düşürücü etkileriyle kalp damar sağlığına ve koroner kalp hastalığına karşı koruyucu olabilir.

·       Mide asit salgısını azaltarak ve zararlı mikroorganizmaların yayılmasını önleyerek mide ülserlerine karşı koruyucu olabilir.

·       Kemik kaybını önleyerek osteoporoza karşı koruyucu olabilir.

BİBERİYE

Akdeniz’e özgü şifalı bir bitki olan biberiye, geleneksel olarak uykuya geçişi kolaylaştırıcı, ağrı dindirici ve iltihap giderici olarak kullanılır. Yüksek miktarda A, C, B6, B1 ve B9 vitaminleri içeren biberiye, magnezyum, kalsiyum, bakır, manganez ve demir mineralleri bakımından da zengin bir kaynaktır. Biberiyenin sağlığa yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

·       Uyku kalitesinde artışa ve daha kolay uykuya dalmaya yardımcı olur.

·       Adet düzensizliklerinin giderilmesine ve adet sancılarının azaltılmasına katkı sağlar.

·       İltihap giderici ve sindirimi rahatlatıcı özelliğiyle hazımsızlık, ülser ve mide sorunları yaşayan kişilere faydalı olur.

·       Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardım eder.

·       Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklarla mücadelede etkili olabilir.

·       Kas ve eklemlerde meydana gelen iltihapların iyileşmesinde etkili olabilir.